Kahve türleri azalıyor! Kahvenin soyu tehlikede…

22/10/2023

Remzi Gökdağ – Şu anda evde, iş yerinde, ya da dışarıda kahve içiyorsanız bu yazıyı okumadan önce içtiğiniz kahvenin tadını çıkarın. Fincan ya da kupadaki kahveyi bitirmeden önce onun kıymetini bilin. Bu sizin son kahveniz olmayabilir ama yakın bir gelecekte kahveyi bu kadar rahat içemeyebilirsiniz.

Son araştırmalara göre vahşi ortamda bulunan kahve türlerinin % 60’ının yakın bir zamanda soyu tükenecek.

O günleri görenler kahveye şimdiki kadar rahat sahip olamayacak. Bizler gibi düşünmeden kahvelerini yudumlayamayacak çünkü dünyada kahve diye bir bitki kalmayacak. Güldüğünüzü duyar gibiyim. “Bu kadar çok üretilen bir bitki hiç tükenir mi?” diyenleriniz var…  Gözünüzü korkutmak gibi olmasın ama kahvenin geleceği hiç de parlak görünmüyor.

Konuyla ilgili her gün yeni bir araştırma yayınlanıyor. Bilim insanları bu konuya kafa yoruyor ama onların sesleri kahve keyfimizi kaçırmaya yetmiyor.

Kahve türleri hızla yok oluyor

Geçtiğimiz günlerde bu araştırmalardan birisi daha yayınlandı. Söz konusu araştırmayı İngiltere’deki Kew Royal Botanic Gardens‘ın araştırmacıları yapmış. Aslında elde ettikleri bilgiler yeni değil! Zaman zaman kahvve.com‘da buna benzer haberler okumuş olabilirsiniz. Kahve kıtlığı konusunu tekrar düşünmemizi sağlayan bu araştırmada iklim değişikliği, yok edilen ormanlar, kuraklık ve salgın hastalıkların kahvenin geleceğini riske attığı açıklanıyor.

Araştırma ekibinin uzmanlarından Aaron P. Davis‘e göre kahvenin soyunun tükenmemesi için bulunduğu ortamın korunması gerekiyor. “Dünyada çok fazla ormansızlaşma yaşanırken, vahşi kahve türleri endişe verici bir oranda etkileniyor” diyen Davis, kahve bitkilerinin çok özel doğal ortamlarında büyüdüğünü, bu nedenle artan sıcaklıkların ve iklim değişikliğinin büyümeyi imkansız hale getirdiğini söylüyor.

Kahve türleri azalıyor

Davis, “Ormansızlaştırılmasından kaynaklanan tehditler göz önüne alındığında, bazı kahve türleri, özellikle iklim değişikliğinin de olumsuz etkisiyle 10 ila 20 yıl içinde tükenebilir” diyor.

Davis’e göre yapmanız gereken ilk şey kahveyi vahşi ortamında korumak ve bu korunan alanların iyileştirmek.

Kahve kıtlığını görecek miyiz?

Araştırmaya göre en büyük tehlikeyi Madagaskar’da yetişen arabica çekirdekleri yaşıyor. Ambongo bölgesindeki 124 çeşit yabani kahvenin 75’inde “nesli tükenme” riski var. Söz konusu 124 türün yaklaşık 35’i, doğal ortamlarda yetişiyor. Bu bölgedeki tehlikenin benzeri Tanzanya’da da yaşanıyor.

Ticari üretim için en popüler kahve türü olan arabica, zaten nesli tükenmekte olan türler listesinde. Davis’in önceki araştırması, arabica kahvesinin 60 yıl kadar kısa bir sürede tükenebileceğini ortaya koyuyordu. Son araştırma da bu öngörüyü destekler nitelikte.

Etkilenen tür arabicayla sınırlı değil. Daha az yetişen kahve çekirdeklerinin de geleceği tehlikede. Geçenlerde bu sayfalarda özetlemiştik. Güney Amerika’da kahve bitkilerinde hızla yayılan bir salgın hastalık var. Geçmişte Asya’da görülen bu salgın, o dönemde kahve imparatorluklarının yıkılmasına neden olmuştu. Aynı tehlike bugün de devam ediyor.

Bunun için pek çok önlem alındı, bilim insanları bu hastalığa dayanabilecek kahve çekirdekleri üretti ancak tehlike tam olarak geçmedi. Genetiği değiştirilmiş kahvelere bizi nereye kadar götürecek. Bilim doğanın gücüne ne kadar dayanabilecek?

Kahve kıtlığını görecek miyiz?

Bugünlerde kahve tohumlarını depolayan şirketlerin yoğun bir çalışma olduğu duydunuz mu? Bunlar böylesine bir işe giriştiyse bildikleri vardır. Önümüzdeki 10, hatta 20 yılı düşünmeden kimse kahve tohumu depolamaya başlamaz.

Türlerin tükenmesi kadar üzücü bir konu da bu haberlerin ciddiye alınmaması. Bilim insanlarının bu araştırmaları hükumetler ve kahve pazarlayan dev şirketler ne kadar dikkate alınıyor? Çok fazla önemsediklerini söylemek iyimserlik olur.

Kahveyi bekleyen büyük tehlike

Kahve satan dev şirketler tüketicilerin kahve ihtiyacını karşılamak zorunda. Bunu ne pahasına olursa olsun yapmaya mecburlar. Ceplerini hızla dolduran, kahve üreticilerini umursamayan bu şirketler kahvenin geleceğini şimdilerde pek umursamıyor. Onların tek hedefi daha fazla kahveyi daha ucuza alıp kar marjından hiç kısmadan daha çok satmak.

Tüketiciler yani bizler kahveyi ucuza içtiğimiz sürece geleceği pek düşünmüyoruz. Hükumetlerin zaten işi başından aşkın, bunca sorunun yanında kahve kıtlığını düşünmek ya da bu konuda adım atmak siyaset dilinde hiçbir anlam ifade etmiyor.

20 yıl içinde kahvesiz bir dünya çoğu kişiye abartı geliyor olabilir ama biz yine de uyarımızı yapalım. Yakında kahvesiz bir dünyada yaşayabiliriz. Biz o günleri görmesek de yeni nesilleri alternatif kahve teknikleri bekliyor olabilir.

Önceki Yazı

Kafelerde yapmaktan kaçınacağınız hareketler

Sonraki Yazı

Amerikan yaşamında kahvenin yeri ve kahve lobisi

error: © 2021 Kahvve.com

BUNLARI BİLİYOR MUSUNUZ?